بازی درمانی چیست؟
بازی درمانی نوعی درمان است که به کودکان و خانواده ها کمک می کند احساسات خود را بیان کنند، روابط خود را بهبود بخشند و به حل مشکلات خود بپردازند. بازی درمانی بر توانایی طبیعی کودک در ابراز احساسات و حل تعارضات از طریق بازی تاکید دارد.
بازی درمانی از رسانه های متعدد از جمله داستان سرایی، نمایش عروسکی، درام، موسیقی، شن بازی، نقاشی، طراحی و بازی های رومیزی استفاده می کند. بازی درمانی اکثراً مناسب کودکان سنین 4-12 سال و یا خانواده های دارای کودک در این سنین است.
در بازی درمانی چه اتفاقی می‌افتد؟
گاهی اوقات کودکان و خانواده ها آزادانه در اتاق بازی گشت و گذار می کنند و درگیر یک بازی خودجوش می شوند. در مکانی دیگر، آنها در فعالیت های خاصی مانند ترسیم صحنه های خانوادگی، استفاده از عروسک برای نمایش رویداد های خانوادگی، ایجاد یک صحنه در سینی شن، قصه گویی و یا بازی های رومیزی درمانی مشارکت می کنند.کودکان و خانواده‌ها همینطور از فرصت صحبت در مورد احساسات، روابط و مشکلات زندگی شان بهره می جویند.
کودک درمانی فردی و بازی درمانی خانوادگی چه تفاوتی دارد؟
کودک درمانی فردی می تواند شامل جلسات خانوادگی باشد، در حالی که درمان خانوادگی ممکن است شامل جلساتی به همراه کودک باشد. اما مهم‌ترین وجه تمایز بین این دو در تمرکز و هدف درمان نهفته است. کودک درمانی فردی بر بهبود و تقویت کودک تمرکز دارد. تراپیست از طریق بازی و همینطور رابطه درمانی خاص به کودک کمک می کند تا احساسات خود را بپذیرد، اعتماد به نفس پیدا کند و رفتار خود را بهبود بخشد. درمانگر و یا تراپیست معمولاً از جلسات ملاقات جداگانه با والدین جهت اطلاع از وضعیت کودک و پیشرفت درمانی او استفاده می کند و در این راه به آنها رهنمودها و پشتیبانی ارائه می دهد.
جلساتی که در آن کودکان و خانواده ها با یکدیگر چه برای گفتگو و چه بازی مشارکت می‌کنند، معمولاً به والدین کمک می کند شناخت و درک بهتری از نحوه تربیت فرزندان به دست آورند. درمان خانوادگی بر تقویت روابط خانواده و همینطور بهبود خانواده به عنوان یک کل تمرکز دارد. درمانگران خانوادگی به اعضای خانواده کمک می‌کنند تا پیوندهای عاطفی خود را عمیق تر سازند، ارتباطات موثرتری برقرار کنند و محیط زندگی هماهنگ تری ایجاد نماید. در راستای رسیدن به این اهداف، درمانگران از بازی درمانی به شکل های مختلف استفاده می کنند.
ممکن است جلسات بازی با خواهر و برادرها برگزار شود و یا والدین به صورت مجزا با کودک وارد بازی شوند و یا بازی به همراه کل اعضای خانواده برقرار شود. درمانگران همچنین ممکن است با کودکان بازی های فردی انجام دهند تا بتوانند نگرانی‌های آنها را در ارتباط با دیگر اعضای خانواده از میان بردارند
چگونه بازی درمانی باعث تغییر می شود؟
بازی یک واسطه طبیعی برای کودکان و خانواده ها جهت ابراز احساسات، حل مشکلات و مهارت سازی است. بازی کودکان می تواند تعارضات درونی آنها را برملا سازد، روابط منفی در خانواده ها را آشکار سازد و از طرفی به کودکان و خانواده‌ها کمک کند تکنیک ها و استراتژی های جدیدی برای حل مشکل بیابند.
بازی درمانی چه نوع مشکلاتی را برطرف می کند؟
بازی درمانی می‌تواند اثرات ضربات روحی ناشی از فقدان را بهبود بخشد و باعث کاهش اضطراب و افسردگی شود و از طرفی به بهبود رفتار کودک و مدیریت مشکلات اجتماعی و تحصیلی او کمک کند. بازی خانوادگی به خصوص می تواند در تقویت روابط خانوادگی بسیار موثر باشد.
آیا رویکردهای بازی درمانی متفاوتی وجود دارد؟
بله درمانگران معمولاً از چندین رویکرد بسته به مزایای آن برای کودک و خانواده استفاده می کنند. درمانگران بازی می‌توانند رویکرد غیر رهنمودی اتخاذ کنند که باعث محدود سازی مداخله آنها و در نتیجه آشکارسازی عملکرد و گفتار فرد می شود. همین طور ممکن است به تفسیر احساسات و تعارضات پنهانی که بازی آن را روشن می‌سازد بپردازند. گاهی اوقات نیز درمانگران به طور فعال در بازی شرکت می کنند و کودک و خانواده را در بازی و یافتن راه حل خاص راهنمایی می کنند. همینطور می‌توانند بازی را با «زمان صحبت» ترکیب کنند.
بازی درمانی چه مدت به طول می انجامد؟
حداقل دو جلسه برای ایجاد پیشرفت قابل توجه و بهبود پایدار لازم است. در صورتی که خانواده و کودک از قبل با یک درمانگر کار کرده باشند، روند پیشرفت آنها زمان کمتری می طلبد.
چند وقت یکبار کودک و خانواده ها در جلسات بازی درمانی شرکت می کنند؟
معمولاً بهتر است خانواده ها و کودک هفته ای یک بار، حداقل برای چند جلسه اول در جلسات شرکت کنند. در خصوص مشکلات دشوارتر، جلسات فشرده کمک بیشتری می کند. بعد از این که آنها به دستاوردهای قابل توجهی دست یافتند، می توانند هر دو هفته یا بیشتر در جلسات شرکت کنند و به پیشرفت خود ادامه دهند.
بازی درمانی یکی از معتبرترین روشهای درمانی برای کودکان و خانواده ها بشمار می‌رود. چندین مطالعه نشان داده است که بازی درمانی می‌تواند پس از سالها از اتمام درمان همچنان تاثیرات مثبت نشان دهد.
