پرورش خلاقیت

خلاقیت چیست؟ 

خلاقیت به معنای درک و دیدن معمولی ترین المان ها، به شیوه های جدید است. بسیاری معتقد هستند که خلاقیت به معنای شکستن چارچوب های فکری و عادت ها و فکر کردن فراتر از اطلاعات و دانسته های موجود است. افرادی خلاق هستند که غیر متعارف فکر می کنند و بعد جدیدی از هر واقعیت یا المان را بازگو می کنند. مشخصه بارز این افراد، ساختن چارچوب های فکری و اشیایی است که منحصر به فرد و جدید هستند. خلاقیت را می توان تقویت کرد. به همین دلیل است که بسیاری از والدین و همچنین دست اندرکاران امور تربیت کودک، دست به دامان اسباب بازی ها و بازی های مختلف جهت پرورش خلاقیت در کودکان می شوند.

ما نمی توانیم میزان خلاقیت کودکان را با کمک استاندارد ها و ابزاری که برای بزرگسالان استفاده می کنیم، بسنجیم. در واقع خلاقیت در کودکان خود را با شاخصه هایی مشابه با آنچه که در بزرگسالان می بینیم، نشان نمی دهد. در سال های ابتدای زندگی کودک، عملکرد خلاقانه وی بیشتر خود را در خلال ساختن یک کاردستی و یا انجام یک کار نشان می دهد و محصول نهایی چندان معیار خوبی محسوب نمی شود. درک این موضوع بسیار اهمیت دارد؛ چرا که باید بپذیریم زمانی که در خصوص پرورش خلاقیت صحبت می کنیم هیچ “درست” یا “غلطی” وجود ندارد.

در این مقاله 10 راه پرورش خلاقیت در کودکان معرفی شده است.

خلاقیت

پرورش خلاقیت در کودکان چگونه ممکن است؟

خلاقیت به معنای درک و دیدن معمولی ترین المان ها، به شیوه های جدید است. بسیاری معتقد هستند که خلاقیت به معنای شکستن چارچوب های فکری و عادت ها و فکر کردن فراتر از اطلاعات و دانسته های موجود است. افرادی خلاق هستند که غیر متعارف فکر می کنند و بعد جدیدی از هر واقعیت یا المان را بازگو می کنند. مشخصه بارز این افراد، ساختن چارچوب های فکری و اشیایی است که منحصر به فرد و جدید هستند. خلاقیت را می توان تقویت کرد. به همین دلیل است که بسیاری از والدین و همچنین دست اندرکاران امور تربیت کودک، دست به دامان اسباب بازی ها و بازی های مختلف جهت پرورش خلاقیت در کودکان می شوند.

ما نمی توانیم میزان خلاقیت کودکان را با کمک استاندارد ها و ابزاری که برای بزرگسالان استفاده می کنیم، بسنجیم. در واقع خلاقیت در کودکان خود را با شاخصه هایی مشابه با آنچه که در بزرگسالان می بینیم، نشان نمی دهد. در سال های ابتدای زندگی کودک، عملکرد خلاقانه وی بیشتر خود را در خلال ساختن یک کاردستی و یا انجام یک کار نشان می دهد و محصول نهایی چندان معیار خوبی محسوب نمی شود. درک این موضوع بسیار اهمیت دارد؛ چرا که باید بپذیریم زمانی که در خصوص پرورش خلاقیت صحبت می کنیم هیچ “درست” یا “غلطی” وجود ندارد.

افزایش خلاقیت در کودکان از چه راه هایی امکان پذیر است؟

پرورش خلاقیت در کودکان زمانی امکان پذیر است که:

  • کودک شما ایده ها و روش های جدیدی را برای انجام کارها امتحان کند
  • وسایل مختلف را به اجزای تشکیل دهنده شان تقسیم کرده و سپس آن ها را سر هم کند.
  • خیال پردازی و تصور داشته باشد
  • بتوانند مشکلات و چالش ها را حل کرده و در این مسیر، ساز و کارهای مختلف را درک کند.
  • پرورش خلاقیت می تواند از سوی دیگر موفقیت کودک، شایستگی، تسلط و رشد شناختی وی را نیز تقویت کند. اگر بزرگسالان و والدین به کودکان اجازه دهند تا چیزهای جدید خلق کنند و در درک دنیا، آزاد باشند ما می توانیم جامعه ای شایسته تر، با اعتماد به نفس بیشتر و خلاق تری را شکل دهیم. خلاقیت در کودکان امری نسبی است. همه کودکان خلاق هستند اما میزان خلاقیت آن ها متفاوت است. در ادامه نقش بازی ها و اسباب بازی ها در رشد خلاقیت کودکان را بررسی خواهیم کرد.

اسباب بازی برای افزایش خلاقیت کودکان

زمانی که با کودک خود در یک مرکز تجاری یا خیابان قدم می زنید، به احتمال زیاد در برابر اسباب بازی فروشی ها چالش های جالبی را تجربه خواهید کرد. معمولا امتناع از خرید یک اسباب بازی جدید و هیجان انگیز، آن هم زمانی که فرزندتان دستان شما را می کشد و شما را به داخل مغازه هدایت می کند، دشوار است. اگر نتوانید در برابر خواسته فرزند خود مقاومت کنید، خیلی زود با کوهی از اسباب بازی های مختلف در گوشه خانه مواجه خواهید شد. با این حال تازگی یک اسباب بازی برای کودک تنها چند ساعت به طول می انجامد. خیلی زود این اسباب بازی میشکند، گم می شود و یا برای همیشه، کودک شما آن را از یاد می برد. این در حالی است که به عنوان والدین، شما کنترل چندانی بر روی آمدن اسباب بازی های جدید به خانه ندارید. خیلی زود تولد، ملاقات با اقوام و تعطیلات آخر سال اسباب بازی های جدیدی را به خانه شما وارد می کنند.

در آخر همیشه یک جعبه پازل نیمه، یک ماشین شکسته، سر یا دست عروسکی نگون بخت و چند تا کنترل و وسایل بدون کاربرد، در خانه باقی می ماند. بنابراین ما والدین در واقع مقدار بسیار زیادی پول را صرف جمع آوری زباله های رنگارنگ در خانه خود می کنیم. این در حالی است که با خرید های آگاهانه، به گونه ای که علاقه فرزند شما به وسیله بازی برای مدت زمان طولانی تری حفظ شود، بسیاری از مشکلات فوق الذکر را حل می کند. بسیاری از این نوع اسباب بازی ها، مانند اسباب بازی های مونته سوری، می توانند به پرورش خلاقیت کودک شما کمک کنند و بدون شک ارزش بالاتری خواهند داشت.

بلوک ها و بریکس های ساختمان سازی

اولین اسباب بازی در لیست ما، آجره های ساختمانی ، بریکس و یا بلوک های ساختمان سازی هستند. این اسباب بازی ها همه کاره می باشند و می توان از آن ها برای امور مختلف استفاده کرد. کودک می تواند با کمک آجره ها اشیای مختلفی را بسازد و ساعت ها سرگرم شود. بلوک و ها و آجره  از جنس پلاستیک و یا چوب هستند و رنگ ها و ابعاد مختلفی دارند. ابعاد آجره ها باید با توجه به سن کودک تعیین و خریداری شود. این دسته از اسباب بازی ها در اشکال مختلفی، از جمله مکعب های مربعی و مستطیلی و مثلث ها در دسترس می باشند. بازی با آجرهای ساختمانی به همراه کودکان سبب می شود تا آن ها مهارت حل مسئله را بهتر بیاموزند و در عین حال سرگرم شوند.

 عروسک ها

بچه ها عروسک ها را خیلی دوست دارند. این عروسک ها معمولا با وسایل زیادی که با اسباب و وسایل ما انسان ها در واقعیت همخوانی دارند، به بازار عرضه می شوند. کفش ها، لباس ها و سایر لوازم جانبی که به همراه این عروسک ها به بازار ارائه می شوند، راه را برای پرورش خلاقیت کودکان باز می کنند. کودکان می توانند در انتخاب لباس های عروسک های باربی راه های مختلفی را امتحان کنند و بدین ترتیب، به صورت ناخودآگاه به پرورش خلاقیت خود بپردازند. شما می توانید لوازم جانبی باربی ها را به صورت کاردستی با کودکان خود طراحی کنید و یا آن ها را از دوستان و آشنایان به صورت دست دوم خریداری کنید. بدین ترتیب در هزینه ها نیز صرفه جویی خواهید کرد.

اسباب بازی های مخصوص نقاشی

اسباب بازی هایی که با نقاشی کشیدن مرتبط هستند، به افزایش خلاقیت کودکان کمک می کنند. در نقاشی کشیدن کودکان این آزادی عمل را دارند که بر روی دفتر یا بوم هر آنچه که می خواهند را رسم کنند. هیچ عاملی کودکان را محدود نمی کند و در نتیجه، آن ها می توانند خود را به خوبی نشان دهند. تشویق کردن کودکان در این راه به رشد خلاقیت آن ها کمک می کند. وسایل نقاشی هیچ محدودیت سنی ندارند و حتی موجب پرورش خلاقیت کودکان بزرگسال نیز می شوند.

خمیر بازی ها

خمیر بازی ها را می تواند اسباب بازی های منحصر به فرد کودکان دانست. شما می توانید با اندکی آب، ارد و نمک، خمیر بازی ایده الی را برای کودک خود خلق کنید. خمیر بازی های صنعتی معمولا در رنگ های مختلفی به بازار عرضه می شوند و برای رشد خلاقیت کودکان ایده آل هستند. کودک شما می تواند خمیر بازی را به شکل های مختلفی در آورد و اشیای متنوعی را خلق کند. خمیر بازی ها بهترین وسایل برای شناساندن الگوها و اشکال به کودکان هستند و همچنین مهارت مجسمه سازی و مدل سازی را به آن ها آموزش می دهند.

اسباب بازی های ساختنی  و لگو ها

یکی از مهم ترین و بهترین نوع اسباب بازی ها، انواع  اسباب بازی های ساختنی هستند. این مدل های اسباب بازی، یک تجربه خلاقانه و آموزنده را برای تمامی گروه سنی کودکان فارغ از جنسیت آنها ایجاد می کند. تجربه ای که بدون شک اثرات آن تا پایان عمر همراه آن ها خواهد بود. یک اسباب بازی ساختنی، در بین همه انواع اسباب بازی های فکری و آموزشی کودکان، بهترین فرصت برای به چالش کشیدن خلاقیت و نشان دادن طراحی های ذهنی آن ها را فراهم می آورند.

لگو معروف ترین اسباب بازی ساختمان سازی در جهان است. همه ی وسایلی که با لگو ساخته میشوند، آثار هنری هستند. . کودکان میتوانند با لگوها خلاقیت خود را بهبود ببخشند. آنها میتوانند از چرخ ها، اشکال و یا فیگورهای انسانی برای پیاده کردن ایده های ذهنی خود استفاده کنند. از فواید لگو میتوان به مفید بودن، سرگرم کننده بودند و یا حتی درمانی بودن، اشاره کرد.علم، محرک تمامی خلاقیت های کودک است. پایه و اساس علم این است که ایده ای به ذهن برسد و سپس پیاده سازی شود. لگوها از طریق رشد تخیل این کار را به طور طبیعی انجام میدهند. یکی دیگر از فواید لگو این است که ایده ای به ذهن کودک میرسد و او سعی میکند تا ایده را پرورش دهد.

شن بازی

ساخت یک قلعه شنی در ساحل و یا ساخت یک پل بر روی چاله شنی نه تنها فقط به عنوان یک فعالیت بلکه به عنوان یک راه مهم در جهت ساخته شدن قوه تخیل کودک می باشد. شن بازی راه خوبی برای به چالش کشیدن خلاقیت کودک است. زمانی که صرف شن بازی می شود علاوه بر تفریح، باعث ترغیب به بازی آفرینی و ترقی دادن مهارتهای احساسی و زبانی در کودک می شود.

پرورش خلاقیت از چه سنی :

کودکان زیر ۵ سال به خاطر شیطنت‌هایی که انجام می‌دهند، نمی‌توانند توجه و تمرکز کافی برای بروز خلاقیت داشته باشند. بهتر است بگوییم که روانشناسان کودک اعتقاد دارند، رشد خلاقیت در بیشتر کودکان از ۵ سالگی به بعد آغاز می‌شود اما در اطراف خود کودکانی را هم دیده‌ایم که از ۲ سالگی کارهای خلاقانه انجام می‌دهند و همیشه نسبت به همسن و سال‌های خود خلاق‌تر بوده‌اند.

یکی از راههای پرورش خلاقیت در کودکان خرید اسباب بازی مناسب برای کودکان است . در این صفحه لیستی از اسباب بازی های مناسب برای کودکان براساس رده سنی جهت پرورش خلاقیت معرفی شده اند.

شما می توانید با عضویت در پیج بازی فکری و کتاب آموزشی پینارشاپ بسیاری از بازیها را همراه فیلم و توضیحات مشاهده کنید.