10 بازی حرکتی برای کودکان پیش دبستانی
مهارتهای حرکتی چیست؟
روندی که کودکان از یادگیری بالا بردن سر در نوزادی و دویدن در دوران نوپایی تا انجام یک ورزش در مدرسه طی میکنند، به عنوان رشد حرکتی درشت شناخته میشود.
بچه ها وقتی یاد می گیرند که بدن آنها چگونه کار می کند و چگونه می توانند حرکت کنند و بدن خود را کنترل کنند، مهارت های حرکتی درشت را توسعه می دهند.
مهارت های حرکتی درشت باید در دوران شیرخوارگی، نوپایی و در دوران پیش دبستانی و اوایل دبستان رشد یابد.
در اوایل دوران کودکی، توسعه مهارت هایی مانند قدرت عضلانی، تعادل، قدرت مرکزی، کنترل وضعیت بدن، استقامت و هماهنگی بسیار اهمیت دارد.
کودکان به طور طبیعی از مرکز بدن به سمت بیرون رشد می کنند. این بدان معنی است که آنها قبل از اینکه قدرت را در بازوها و پاهای خود ایجاد کنند، باید آن را در هسته و تنه خود تقویت کنند.
مهارت های حرکتی ظریف (مانند قدرت و کنترل انگشتان) به این بستگی دارد که کودک ابتدا مهارت های حرکتی درشت را ایجاد کند.
مهارت های حرکتی درشت را میتوان از راه های مختلف در دوران کودکی، از طریق بازی آزاد و همچنین فعالیتهای هدایت شده توسط بزرگسالان، رشد داد. برنامه ریزی فعالیت های حرکتی برای انجام با فرزندان به شما این امکان را می دهد، تا روی مهارت های خاصی مانند تعادل یا گرفتن و پرتاب کردن با آنها کار کنید.
هرکسی که تا به حال حتی برای پنج دقیقه در کنار یک کودک پیش دبستانی بوده باشد، میداند که آنها موجوداتی فعال و پر جنب و جوش هستند. تصور اینکه کودک پیش دبستانی در طول روز فعالیت بدنی کافی نداشته باشد، سخت است. اما متاسفانه این حقیقت وجود دارد و عواقب آن ترسناک است. این آمار را در نظر بگیرید:
- بر اساس گزارش مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی، در سال 2010 حدود 43 میلیون کودک پیش دبستانی در سراسر جهان دارای اضافه وزن یا چاقی بودند. این یک افزایش 60 درصدی از سال 1990 است.
- یک گروه تحقیقاتی در مورد چاقی کودکان گزارش می دهد که بیش از نیمی از کودکان چاق در سن دو سالگی دچار اضافه وزن می شوند، در حالی که از هر پنج کودک یک کودک تا شش سالگی چاق می شود.
- محققان مؤسسه پزشکی میگویند: «امروزه تقریباً 10 درصد از نوزادان و کودکان نوپا، نسبت به قد خود اضافه وزن دارند و بیش از 20 درصد از کودکان بین دو تا پنج سال دارای اضافه وزن یا چاقی هستند».
خوشبختانه، راه حل این مشکل نگران کننده یک راه حل سرگرم کننده و آسان است – بازی. بازی ساختار یافته و بازی بدون ساختار – یک فعالیت بدنی برای کودکان پیش دبستانی است، که آنها را به حرکت وا می دارد. اما این بازی ها چه هستند و چه تفاوتی با هم دارند؟
چرا مهارت های حرکتی درشت مهم هستند؟
هنگامی که مهارت های حرکتی درشت کودکان به خوبی رشد نیافته باشند، می تواند منجر به موارد زیر شود:
- تمرکز ضعیف در کلاس
- عدم آگاهی و تسلط بر کنترل بدن
- مشکل در نوشتن
- مشکل در نشستن پشت میز
- ناتوانی در عبور از خط وسط
- وضعیت تعادل و هماهنگی ضعیف بدن
- اجتناب از ورزش و فعالیت های بدنی
نمونه هایی از مهارت های حرکتی درشت چیست؟
در اینجا فهرستی از نمونه های مهارت های حرکتی درشت برای کودکان پیش دبستانی آورده شده است:
- دویدن، راه رفتن، به سرعت دویدن، دنبال کردن
- چهار دست و پا رفتن، بلند کردن، به دست آوردن
- پریدن، لی لی کردن، ورجه ورجه کردن
- گرفتن، پرتاب کردن، هل دادن، کشیدن
- غلت زدن، دریبل زدن، لگد زدن
- تعادل و هماهنگی
- ضربه زدن، پرش، پاس دادن
- بالا رفتن، آویزان کردن، نگه داشتن
بازی حرکتی کودکانه ساختار یافته
فیس گریندر، مربی دوران کودکی در اسپارک، یک سازمان بهداشت عمومی مبتنی بر پژوهش و اختصاص داده شده به ایجاد، اجرا و ارزیابی برنامه هایی که سلامت مادامالعمر را ارتقا میدهند، گفته: “بازی ساختار یافته شامل فعالیتهایی است که توسط مربی هدایت میشوند، خواه این مربی والدین، معلمان یا هر بزرگسال دیگری باشد. آنها فعالیتهایی هستند که دارای یک هدف یادگیری خاص، یک محتوای خاص، یا یک استراتژی آموزشی هستند.”
همانطور که می توانید فرزند خود را برای یک کلاس تربیت بدنی ثبت نام کنید، میتوانید افزایش فعالیت بدنی را در خانه نیز انجام دهید. به عنوان مثال، گریندر پیشنهاد میدهد که اگر فرزند شما اخیراً در مهارت گوش دادن ضعیف عمل میکند، او را در بازیای شرکت دهید که بر روی مهارتهای شنیداری کار میکند.
او گفته: «آن را به بازی تبدیل کنید که روی «شروع» و «توقف» کار کند. “به جای “دویدن را متوقف کن” بگویید “برو” و ” بایست”! با چنین بازی هایی، نه تنها فرزند خود را تشویق به فعالیت می کنید، بلکه درس های مهمی را به فرزندتان می آموزید – که در این مورد خاص، یک مهارت اجتماعی است.
طبق گفته انجمن ملی ورزش و تربیت بدنی، کودکان پیش دبستانی باید هر روز حداقل یک ساعت فعالیت بدنی ساختار یافته داشته باشند. این ممکن است حتی برای بزرگسالان هم سخت باشد، بنابراین گریندر پیشنهاد می کند زمان فعالیت بدنی در طول روز را به بخش های کوچکتر تقسیم کنید.
گریندر میگوید: «زمان بازی ساختار یافته زمان فوقالعادهای است.» و اضافه کرد که شما میتوانید یک بازی متناسب با همه چیز پیدا کنید، چه بخواهید به فرزندتان کمک کنید روی آمادگی مدرسه، مهارت های حرکتی یا روی اعضای بدن و موارد دیگر کار کند. او گفت: “اگر با بیش از یک کودک با یک توپ بازی می کنید، آنها باید یاد بگیرند که چگونه همکاری کنند و به نوبت حرکات را انجام دهند.”
شاید جای دادن یک ساعت بازی ساختار یافته در یک روز پرمشغله، برای والدینی که اغلب روزانه لیست بلندی از کارهای زمان بر را دارند، کاری دلهره آور به نظر برسد، اما یافتن زمان برای فعالیت بدنی واقعاً یک تفکر خلاقانه است. او پیشنهاد می کند که یک سرگرمی معمولی را انجام دهید:
- هنگام تمیز کردن خانه، موسیقی روشن کنید.
- به فرزندتان بگویید که در حالی که اسباب بازی های خود را سر جایشان می گذارد، تند تر راه برود.
- میتوانید هنگام پختن شام در آشپزخانه، برقصید.
“والدین همیشه فکر می کنند وقت ندارد، اما اگر کودک شما جلوی تلویزیون نشسته یا بازی میکند، پس زمان وجود دارد. ما برای بچه هایمان داستان می خوانیم، میتوانیم آن کتاب را برداریم و از آنها بخواهیم حرکات داستان را انجام دهند؟” موارد مورد علاقه او برای این نوع فعالیت ها عبارتند از: رقص بارنیارد اثر ساندرا بوینتون، ما به شکار خرس می رویم نوشته مایکل روزن، یا هر کتابی از اریک کارل، به ویژه عنوان های “خرس”.
“شما میتوانید از همه این اوقات کوچک در روز بازی بسازید!”
بازی حرکتی کودکانه مستقل یا بدون ساختار یافته
بازی بدون ساختار هم به همان اندازه مهم است – بازی بدون هدف واقعی یا هدف یادگیری.
گریندر حداقل یک ساعت – تا چند ساعت در روز – “فقط بازی” را توصیه می کند. اما به خاطر داشته باشید که نباید به این معنی باشد که کودک شما آرام بنشیند و تلویزیون تماشا کند یا جلوی صفحه کامپیوتر باشد.
گریندر می گوید که از طریق بازی بدون ساختار و فعالیت بدنی برای کودکان پیش دبستانی، کودکان می توانند کاوش کنند، بداهه پردازی کنند و خلاق باشند. آنها حتی ممکن است تصمیم بگیرند که فعالیت های بازی ساختار یافته را بدون رهبر ادامه دهند. و حتی اگر این زمان بر بازی های بدون ساختار تمرکز دارد، به این معنی نیست که نمی توانید به همبازی بودن با فرزندتان ادامه دهید. این بار فقط روش آن متفاوت است و توسط شما رهبری نمی شود.
گریندر پیشنهاد میکند برای کمک به کودکتان که از زمان بازی بدون ساختار حداکثر استفاده را ببرد، اسباب بازیهای مصنوعی، چیزهایی که نرم تر یا بزرگتر از حد معمول هستند را کنار بگذارید. استفاده از حلقه هولاهوپ، روسری های شعبده میتواند انتخاب های خوبی باشند.. او حتی سطل های آب با اسفنج هایی را پیشنهاد میکند، که بچه ها میتوانند با آنها نقاشی کنند.
گریندر همچنین میگوید به یاد داشته باشید که حتی اگر بازی بدون ساختار شامل بازی کردن کودک به تنهایی باشد، بازهم کودکانی که درگیر فعالیت بدنی هستند همیشه باید توسط یک بزرگسال نظارت شود.
یکی از راههای تقویت مهارتهای حرکتی درشت برای کودکان در خانه انجام بازیهایی است که نیاز به تحرک دارند. در زیر 10 بازی برای تقویت چند مهارت در کودکان معرفی شده است ، مهارتهایی مانند : هماهنگی چشم و دست ، تعادل ، پریدن ، مهارتهای کار با توپ ، هوش فضایی ، مهارتهای دست ورزی و… موارد زیربازی برای کودکان سه ساله و بازیهای حرکتی برای کودکان 4 ساله ، 5 سال و به بالا می باشد.
معرفی 10 بازی حرکتی در خانه برای کودکان :
این نوع بازی های آموزشی برای کودکان دبستانی در تقویت مهارتهای حرکتی ظریف و درشت آنها بسیار موثر است.
1- بازی بولینگ
این بازی را می توانید در خانه با بطری های پلاستیکی آب انجام دهید می توانید داخل آنها بر اساس سن و توانایی کودک خود مقدار شن یا آب را بیشتر یا کمتر بریزید.حتی می توانید برای زیبایی روی بطری های آب را رنگ بزنید . سپس بطری ها را به شکل V بچینید و با توجه به سن کودک توپ را در اختیار او قرار دهید ( اگر کودک سن پایین داشته باشد باید توپ بزرگتر باشد ) و او را راهنمایی کنید تا توپ ها را به سمت بطریها پرتاپ کند.بازی با بولینگ یک بازی حرکتی هدفمند برای کودکان است.
2 – بازی لی لی
بازی لی لی یک بازی قدیمی برای کودکان است و در عین حال پیاده سازی آن برای کودکان بسیار آسان است . با این بازی همه ما آشنایی داریم که با گچ بر روی زمین خانه هایی با شماره می کشیم و از کودکان میخواهیم که سنگی را بر روی خانه ای پرتاب کنند و با یک پا تا آن خانه به حالت پرشی بروند و سنگ را بردارند و دوباره به همین منوال ادامه دهند.
3 – بازی پرشی با نوارها
در این بازی از نوارهای رنگی استفاده کنید آنها را بر روی زمین به صورت پله مانند و در ابتدا با فاصله کم بچسبانید و از کودک بخواهید که به ترتیب بر روی آنها بپرد و سپس با توجه به سن و توانایی کودک فاصله ها را زیادتر بکنید .
4 – بازی تعادل
در این بازی از یک تخته چوبی استفاده خواهید کرد به این صورت که یک تخته چوبی را در جایی محکم قرار دهید سپس از کودک بخواهید تا بر روی آن تخته راه برود . می توانید بازی را جذاب تر و هیجان انگیز تر بکنید به او بگویید زیر پایت یک رودخانه است و باید مواظب باشد که نیافتد . سپس بعد از رسیدن به آخر تخته چوبی دوباره همان راه را برگردد.
5- بازی تونل
در این بازی یک تونل برای کودک خود درست کنید سپس از کودک بخواهید توپ را غلت داده تا از تونل رد شود . سپس تونل را می توانید باریکتر و توپ را کوچکتر بکنید تا کودک را به چالش بکشید . این فعالیت برای تقویت مهارتهای هماهنگی چشم و دست بسیار مفید است.
6 – پرتاب کیسه داخل هدف
پرتاب کیسه شنی به یک هدف می تواند یک بازی دیگری جهت تقویت هماهنگی چشم و دست و تقویت مهارتهای حرکتی درشت باشد. در این بازی یک هدف مشخص کنید که این هدف می تواند حتی یک سبد لباس باشد سپس از کودک بخواهید تا کیسه ها را داخل سبد پرتاب کند . برای کودکان با سن پایین سبد های بزرگتر انتخاب کنید . هر دفعه که کودک کیسه ها را داخل سبد می اندازد آنها را بشمارید و اورا تشویق کنید . وقتی کودک در این بازی مهارت پیدا کرد فاصله سبد را بیشتر کنید.
7- بازی با مانع
یکی از بازیهایی که می توانید چابکی و قدرت کودک خود را تقویت و بهتر کنید این نوع بازی ها هستند . شما می توانید در این نوع بازی ها به دلخواه موانعی را برای کودک در نظر بگیرید و از او بخواهید به عنوان مثال بپرد ، راه برود ، یا از میان آن مانع عبور کند . در زیر برخی ایده ها برای این فعالیت معرفی شده است :
– صندلیهایی برای عبور از آنها (کودک می تواند برای عبور از آن بالا برود )
– کیسه های سبک برای قرار دادن بر روی سر و راه رفتن با آنها
– یک جعبه بزرگ برای عبور از داخل آن مانند تونل
– خزیدن بر روی تنه یک درخت یا فرش لوله شده
8- بازی قاشق و تخم مرغ
– در این فعالیت شما می توانید با کودک مشارکت داشته و مسابقه برگزار کنید به این صورت که تخم مرغ را بر روی قاشق قرار دهید سپس با آنها تند راه بروید یا بدوید . می توانید تخم مرغ ها را اول کاملا بپزید . یکی از بازیهایی که برای افزایش دقت و تمرکز کودک بسیار مفید است .
9- بازی سایمون گفت ….
این بازی به این صورت است که یک نفر درخواستی میکند و شخص دیگر آن را انجام میدهد در زیر چند نمونه برای این بازی معرفی شده است :
– مانند خرچنگ مسافتی را برو و برگرد
– تا هدف مشخصی بدو 4 بار بپر و دوبار برگرد.
– از جای مشخصی 10 ثانیه آویزان شو
– و …
در این بازی مهارتهای حرکتی درشت ، مهارتهای شنیداری و مهارتهای دیداری کودک تقویت می شود .
10 – بازی با بادکنک
یکی از بازیهایی که می توانید با بادکنک انجام دهید این است که از کودک بخواهید تا دو تا بادکنک را همزمان به بالا پرتاب کند و سعی کند آنها را در هوا نگه دارد . بازی دیگر این است که با استفاده از یک وسیله باد کن را تا مسافتی روی آن حمل کنند .
11- انواع بازی با توپ
اگر دنبال بازی های حرکتی خلاقانه در منزل هستید. این نوع بازیها با توپ برای کودکان می تواند جذاب و سرگرم کننده باشد.
- گرفتن و دست زدن
این بازی با توپ را میتوانید در خانه و یا مراکز آموزشی به راحتی انجام دهید. کودکان با فاصله از دیوار بشینند سپس توپ را به دیوار پرتاپ کنند و قبل از گرفتن توپ دوبار دست بزنند. یکی از اهداف آموزشی این بازی افزایش دقت و تمرکز کودکان است.
- اجرای فرآیندها
این بازی به کودکان گوش فرادادن به دستورالعمل ها و اجرای منظم آنها را آموزش می دهد:
- بازی اول : توپ را به طرف دیوار بچرخان و قبل از اینکه به دیوار برسد آن را بگیر
- بازی دوم : توپ را روی زمین بگذار از اروی آن بپر و سپس آن را به هوا پرتاب کن
- بازی سوم : توپ را به سمت من پرتاب کن و سه بار دست بزن
بسیار عالی ،متشکرم